1 + 1 = 3, vertelde een bestuurder mij laatst. Dat leek mij echt onjuist, maar toen ik merkte dat zijn volgelingen zijn antwoord klakkeloos accepteerden, zweeg ik. Wel lag ik er ’s nacht wakker van; er moest iets grondig misgegaan zijn op mijn lagere school. Toen ik een andere beleidsmaker hoorde zeggen dat 1 + 1 ook anderhalf kon zijn, ben ik naar de huisarts gegaan om slaappillen te halen. Ook wees ik mijn dokter op de vreemde plekken op mijn rug, rood en jeukerig. Hij diagnosticeerde ernstige allergie voor dwaastaal. Bij u is 1 + 1 eigenlijk nul, grapte hij olijk. Hij verbood me nog langer te luisteren naar beleidsmakers.
Een onmogelijke opgave, kan ik u vertellen. Iedere dag hoor ik mensen zeggen dat ze werken bij een netwerkorganisatie, het primaire proces willen versterken en altijd zoeken naar voldoende draagvlak. En alles moet geborgd worden, vooral dat. Check! Dat is ook zo’n woord dat ik iedere dag om mij heen hoor. Check! Het wordt altijd met luide stem gezegd, ik schrik er soms zelfs een beetje van. En verder hoor ik adviseurs vaak vertellen dat ze anderen in hun kracht willen zetten, uiteraard wel binnen de kaders van de gestelde procesprotocollen, en het liefst in co-creatie met strategische partners. Alleen zo kunnen ze hun punt op de horizon bereiken. Een punt op de horizon? U moet eens weten hoe vaak ik op het strand naar de einder heb gestaard. Maar ik zag dan alleen maar heel veel regen. Pas daarna hoorde ik dat we de houtskoolschets van de toekomst alleen kunnen bereiken als we alles snel inkloppen en vlot aftikken. En graag wel alles lean en mean, want dan kunnen de processen goed ingeschoten worden. Vragen kunnen gesteld worden tijdens de bila’s en meetings. Dan kunnen we onze visie nog even tegen iemand anders aanhouden.
Mijn rug begon weer te jeuken. Wat betekent borgen eigenlijk, vroeg iemand me laatst. Dat 1 + 1 vier is, zei ik zenuwachtig. Check, zei de ander. Hij voegde eraan toe dat mijn antwoord super was, top, echt geweldig. Dat is ook zoiets, al die superlatieven die je krijgt als je iets geborgd hebt. Mijn groepsappen ontploffen ervan. Alles is tof, mooi, schitterend. En ieder bericht is gelardeerd met ik weet niet hoeveel opgestoken duimpjes en uitroeptekens. 1 + 1 is dan geen vier, maar zestig. Het is tijd voor nieuwe rekenlessen.